|
God of Darwin
Voorzijde van het boek
|
Het afgelopen jaar is er in christelijke kringen veel discussie geweest over schepping of evolutie. In de titel van dit boek wordt het iets scherper gesteld. Niet ?schepping of evolutie?, maar ?God of Darwin?. En daarmee raakt de schrijver niet alleen de essentie van de hele discussie, maar ook onze eigen keuze die daarin bepalend is.
Voor mij was Zeger Wijnands een onbekende. Dat de schrijver horecaondernemer is suggereerde voor mij aanvankelijk dat het om een eenvoudig boekje over dit enerverende onderwerp ging. Niets is minder waar. De schrijver blijkt een degelijke theologische achtergrond te hebben en is goed op de hoogte van de ontwikkelingen binnen de Nederlandse kerken. In zorgvuldige en soms scherpe bewoordingen schetst hij een beeld van de huidige ontwikkelingen ten aanzien van de postmoderne schriftinterpretatie van veel kerken en de oorsprong daarvan.
In het eerste hoofdstuk bekritiseert de schrijver de postmoderne theologie als ?een wolf in schaapskleren? vanwege de metaforische Bijbelinterpretatie en het verhullend taalgebruik. Is de Bijbel een moeilijk boek vraagt Wijnands zich af? Niet als we geloven dat de Bijbel dankzij de inspiratie en voorzienigheid van God aan ons is geschonken. Gods voorzienigheid betekent volgens Calvijn, dat Hij vanuit Zijn eeuwigheid steeds alle mensen voor zich ziet. Toen Hij de scheppingsgeschiedenis liet opschrijven, zag Hij dus ook Charles Dawin voor zich!(p. 12). Op grond daarvan mogen we geloven en belijden dat de Bijbel voor alle tijden bestemd is, op een wijze die voor iedere gelovige eenvoudig en toegankelijk is.
Postmoderne theologen echter menen dat er een dubbele kloof van tijd en cultuur is tussen de Bijbel en ons. Daarom geloven zij dat buiten Bijbelse bronnen nodig zijn voor de interpretatie van de Bijbel. De voorzienigheid van God betekent in hun ogen dat de voortschrijdende wetenschap ons (hen?) de sleutel aanreikt voor het overbruggen van die kloof.
In de navolgende hoofdstukken werkt de schrijver dit verder uit. Daarbij wijst hij erop dat de Heilige schrift zichzelf uitlegt (sola scriptura) en ons een eigenmachtige uitleg verbeidt. (2 Petr. 1:20) De Bijbel is menselijk gezien misschien een oud Oosters geschrift, maar in werkelijkheid is het een boek van Gods eeuwige koninkrijk. Om de Bijbel te verstaan moeten we ons verstand onderwerpen aan de Heilige Geest. Als de Bijbel in tegenspraak is met de wetenschap dan komt dat omdat ons verstand verduisterd is door de zondeval. Wijnands gaat daarbij niet in op de vaak athe?stische uitgangspunten van de historische wetenschappen en wetenschappers. Hoewel ik de redeneringen kan volgen en grotendeels onderschijf, vond ik veel van deze hoofdstukken enigszins langdradig en moeilijk te lezen vanwege de vele citaten en de beperking tot theologische zaken in reformatorisch perspectief.
Het is dus vooral een theologisch boek. Wie op zoek is naar wetenschappelijke informatie over dit onderwerp zal andere bronnen moeten raadplegen, bijvoorbeeld het uitstekende boek ?Hoe bestaat het!? van uitgeverij de Bannier. Het boek gaat evenmin over Darwin en zijn evolutietheorie, deze worden nauwelijks genoemd. Wel vinden we bijzonder veel citaten van Calvijn. Voor iemand met een niet Calvinistische achtergrond is dat heel leerzaam – ik heb mijn eigen negatieve beeld over Calvijn moeten bijstellen – maar er worden veel meer citaten van Calvijn gebruikt dan Bijbelteksten. Deze vele citaten maken het boekje moeilijk leesbaar en minder geschikt voor een breed publiek.
Toen ik enkele maanden geleden een ander boek over dit onderwerp recenseerde begon ik me halverwege af te vragen of de schrijver daarvan wel in dezelfde God geloofde als ik? Dit boek heeft voor mij die vraag beantwoord. Het is God of Darwin. Het is onmogelijk om beide te dienen. Anders voltrekt zich niet alleen botsing, maar ook een scheiding der geesten?
