Spraakverwarring

Zijn alle duizenden talen van vandaag de dag afzonderlijk geschapen? En zo niet, zijn talen dan geleidelijk ontstaan?

Tijdens de pauze van een schepping conferentie in Singapore werd ik benaderd door 3 jonge christenen. De meest vrijmoedige zei:

Dr Wieland, we zijn alledrie afgestudeerde taalkundigen; we zijn in voorbereiding voor zendingswerk in Myanmar [Burma]. Kunt u ons alstublieft vertellen of de Bijbel ook iets zegt over de oorsprong van de talen?

Nadat ik hersteld was van mijn verbazing over deze vraag, zei ik, ?Jazeker,? Ik legde hen uit dat na de wereldwijde cataclysmische vloed, de overlevenden (allen nakomelingen van Noach zijn gezin) geen gehoor gaven aan God?s opdracht om zich over de aarde te verspreidden en deze te vullen. Op de Shinarvlakte (Sumeria/Babylonia), begonnen ze een stad te bouwen, Babel genaamd, en een toren, waarvan de top ?tot in de hemel? zou reiken. ^[1] Op dat moment, waarschijnlijk maar zo?n 100 jaar na de zondvloed, maakten ze allen deel uit van dezelfde gemeenschap die dezelfde taal spraken.

Bij wijze van oordeel over hun rebellie, verwarde God hun taal zodat ze niet langer meer in staat zouden zijn elkaar te begrijpen en zich zouden verspreiden over de hele aarde. Deze schepping van verschillende talen was dus een plotselinge, wonderbaarlijke gebeurtenis.

Ik kon de blik van verwarring, zelfs de bezorgdheid, van hun gezichten lezen. ?Kunt u ons alstublieft zeggen waar dat staat?? Dus ik sloeg Genesis op, en begon de relevante gedeelten voor te lezen. En hoewel verhuld door hun cultureel bepaalde beleefdheid, leek het wel alsof dit hun bezorgdheid alleen maar vergrootte.

Los van de voor de hand liggende vraag hoe deze mensen ook maar enigszins gereed kunnen zijn voor het zendingsveld met een zodanige gebrekkige kennis van de bijbelse geschiedenis zou de volgende vraag moeten worden gesteld:
Waarom veroorzaakte het Woord van de Heer, aan wie ze een gelofte hadden afgelegd om Hem te dienen in het zendingsveld een dergelijke consternatie?

Toen begon ik het te begrijpen. Als taalkundigen, zijn deze mensen volledig bewust van de wijze waarop talen voortdurend veranderen. En niet alleen dat, zei hebben de sporen bestudeerd van de historische connecties tussen talen die nu behoorlijk van elkaar verschillen.

Maar nu was daar een gedeelte in Genesis wat, oppervlakkig gezien, waaruit kon worden ge?nterpreteerd, dat alle talen die nu in hun regio gesproken worden zoals het Hokkien Chinees van hun eigen familie, het Tamil gesproken door hun Indische buren, de taal van de Karen stamleden van Myanmar, allen, door ??n wonderlijke gebeurtenis op hetzelfde moment zijn ontstaan.

Maar dit is natuurlijk niet wat Genesis onderwijst, net zo min als dat het leert dat ongeveer alle 800 talen (en nog veel meer dialecten) van Papua New Guinea plotsklaps in het Midden Oosten zijn ontstaan. Laten we allereerst eens kijken naar de kwestie van taal en veranderingen.

Veranderende talen

Een ieder die eraan twijfelt of talen werkelijk veranderen, zou alleen maar eens het 600 jaar oude werk Canterburry Tales van de poet Geoffrey Chaucer moeten lezen.
Bijvoorbeeld:

?…the yonge sonne hath in the ram his half cours yronne, and small fowls maken melodye, that slepen all the night with open y?.?

Hoewel de huidige (Engelse) King James Bijbel (de 1769 revisie) geen modern Engels is, is ook die vertaling drastisch verschillend van de originele 1611 editie, ^[2] met tienduizenden wijzigingen die men nodig achtte om het begrijpelijk te maken voor een bevolking waarvan het eigen Engels voordurend veranderd.

De verbreiding van de schrijfkunst, en vooral ook de boekdrukkunst, heeft dit proces van verandering, wat heel drastisch kan zijn in culturen zonder geschreven taal, waarschijnlijk vertraagd. ^[3] Met name daar, waar bevolkingsgroepen gedurende enige tijd geen onderling contact hebben. Twee Papua dorpen van elkaar ge?soleerd door onherbergzaam bergachtig gebied, waarvan de inwoners tientallen generaties geleden de zelfde taal spraken, zouden, wanneer ze elkaar nu treffen, mogelijk niet meer in staat zijn met elkaar te communiceren
(zie onder: Talen door de tijd heen ? drie concepten).

Dan zijn er ook nog boeiende aanknopingspunten hoe talen verwant zijn. Ik kan zowel Duits als Engels lezen en bemerkte, dat ik ook in staat was te ontcijferen wat een Nederlands stuk tekst beschreef, hoewel ik nooit iets begreep van gesproken Nederlands. Het was net alsof Nederlands tussen de andere twee instaat. Bijvoorbeeld:

Later, toen ik een bezoek bracht aan een 500 jaar oude begraafplaats voor Nederlandse zeelieden op het Maleisische schiereiland Melakka, vond ik de inscripties op de grafstenen nog begrijpelijker dan het moderne Nederlands. Kennelijk waren deze talen vroeger nauwer verwant. Zij zijn van elkaar ?geweken?, zodat bij het verstrijken van de tijd, ze verder en verder uiteengroeiden.

Een verband tussen Duits, Nederlands en Engels lijkt nog wel aannemelijk, evenals verbanden tussen Italiaans, Portugees en Spaans (enkele van de zogenaamde Romaanse talen) en Latijn. Maar niet alleen verbanden binnen maar ook tussen deze twee groepen zijn overduidelijk. Bijvoorbeeld merk op hoe in het eerder genoemde voorbeeld, het Duitse woord voor klok ?uhr? klinkt als het Engelse ?hour? wat op zijn beurt weer lijkt op het Latijnse ?hora? (voor uur).^[4]

In feite, niet alleen van deze talen, maar zelfs van een groot aantal van de zogenoemde ?Indo-Europese? talen, inclusief Grieks, Russisch en zelfs het oude Sanskriet, kan aangetoond worden dat ze allen op dezelfde wijze verbonden zijn. Wanneer je zou ontkennen dat de Indo-Europese talen met elkaar verbonden zijn, dan zou je moeten concluderen dat de onderstaande tabel met zijn collectie van gelijkklinkende namen voor dezelfde zaken volstaat met fantastische toevalligheden.

Dit betekend dat naar alle waarschijnlijkheid, op het Hongaars na (meest rechtse kolom), al deze talen uit dezelfe taal zijn ontstaan. Taalkundigen noemen dit de ?proto-Indo-Europese ? taal. Ze hebben zelfs geprobeerd logische herleidingen te maken over wat sommige van de woorden oorspronkelijk waren.

Evolueert een taal?

Hoewel talen zich duidelijk ontwikkelen en meer dan ??n taal kan ontstaan door het divergeren uit een ?gezamenlijke voorouder?, houdt hier de vergelijking op met idee?n voor een grootschalige biologische evolutie. Ik ben van mening dat het feitelijk misleidend is om te spreken over ?evolutie van taal.? Veranderingen binnen een taal komen meestal voort uit de menselijke inventiviteit, aangeboren creativiteit, en flexibiliteit, niet uit het selectief filteren van willekeurige genetische mutaties. Huidige studies naar talen welke verandering ondergaan, wijzen meestal op eenvoudiger worden, niet ingewikkelder. Sommigen van de meest ?primitieve? stammen spreken talen met een extreem ingewikkelde grammatica. ^[5] Misschien is ?degeneratie? van taal dus een betere uitdrukking.

Hoe zit het met Babel?

Genesis 10:32 lijkt erop te wijzen dat de verstrooiing van mensen over de aarde, zich over ?t algemeen voltrok langs uitbreidende familielijnen. Het mechanisme van die verstrooiing zien we in Hoofdstuk 11 waar de plotselinge schepping van nieuwe talen er de oorzaak van was, dat mensen elkaar niet meer konden verstaan. In een dergelijke ultieme ?communicatiebreuk,? raken de gemoederen al gauw verhit en kan achterdocht snel de kop opsteken. Door vijandelijkheden zouden groepen met een afwijkende taal zich snel van elkaar verwijderen. Echter, om de samenhang te behouden, waar het vers hierboven op duidt, is het voor iedere uitbreidende familielijn of ?stam? ook nodig dat allen nog steeds 1 taal gemeenschappelijk hebben.

Aangezien er sinds de zondvloed maar weinig tijd verstreken was, waren er nog geen honderden stammen. Mogelijk waren er slechts enkele tientallen afzonderlijke talen nodig om iedere stam een eigen taal te geven om het doel van God snel te bereiken, zoals ook gebeurde.

Uiteindelijk, toen elke stam erop uittrok en zich via opeenvolgende generaties verder en verder over de aarde verspreidde, raakten sommigen binnen een stam van elkaar geisoleerd. Op deze wijze konden alle originele ?Babel talen? veranderen en zich opdelen in talloze verschillende nieuwe talen, die allen tekenen dragen van onderlinge verwantschap.

In relatief korte tijdsperioden leiden opeenstapelende veranderingen tot verschillende dialecten (bijvoorbeeld Schots, Liverpool, Australisch-Engels, het noorden versus het zuiden van de VS). Uiteindelijk worden ze zo verschillend dat men elkaar helemaal niet meer kan verstaan. Een criteria om het als een nieuwe taal te classificeren.

Ik denk dus, dat de Indo-Europese ?familie van talen? allen afstammen van een enkele ?stam? taal van Babel. Er zijn sinds de spraakverwarring van Babel duizenden jaren verstreken waarin de vele honderden taalgroepen uit dat kleine aantal afzonderlijke (geschapen) talen kon voortkomen.

We kunnen hieruit de voorspelling doen dat, gegeven het grote aantal talen in de wereld van vandaag, het mogelijk moet zijn om ze te groeperen in families zoals de Indo-europese familie van talen. Maar er zouden geen verband mogen zijn tussen de ene ?familie? en de andere. Dit omdat bij dit model, iedere afzonderlijke taal familie een loot is aan de originele Babel-?stam taal? welke niet door toeval ontstond uit een vroegere voorouder taal.

In feite komt dit overeen met datgene wat we waarnemen. De Sino-Aziatische taalfamilie bijvoorbeeld, welke onder meer het Chinees, Japans en Koreaanse ^[NB2] bevat, geeft geen aanwijzingen dat het afstamt van een ?gemeenschappelijke voorouder ? taal samen met enige van de Indo-europese talen, dan wel enige andere taal van een andere familie.

Talen sterven uit en velen zijn nooit door taalkundigen onderzocht. Schattingen van het aantal verschillende ?taal families? vari?ren nogal en zijn dus lastig. Maar het aantal ligt ruwweg in de buurt van de 8 tot 20 (gewoonlijk 12 of 13). Dat past zeer goed bij de beschrijving in Genesis.

Evolutionisten hebben hun uiterste best gedaan om de verschillende taal families te ?verbinden? zodat ze uiteindelijk naar een gemeenschappelijke voorouderlijke taal zouden wijzen. Bijvoorbeeld om zo aan te kunnen tonen, dat de originele Indo-europese en de Sino-aziatische talen op zichzelf ontstonden uit een vroegere taal. Hun inspanningen zijn zonder succes gebleken. De bewijslijnen komen wonderlijk overeen met het concept dat een klein aantal talen, afzonderlijk geschapen bij Babel, zich heeft gediversifieerd in de grote taalvari?teit van vandaag.